چاپ

#اختصاصی

✔️ اولین گزارش صبح ملت از سلسله گزارشات کتاب و کتابخانه

کتابخانه های شهر و تپش ناکوک فرهنگ مطالعه و کتابخوانی

🔷کتاب به منزله شاهرگ اجتماع است که از مسیر آن مهمترین مواد حیات روحی یعنی علم و دانش و کمال ، تا دورترین نقاط عالم به همه افراد بشر می رسد.
و کتابخانه نهادی اجتماعی که با گردآوری ، سازماندهی و نگهداری دانش مدون بشر، امکان رشد اندیشه ، شکوفایی استعداد و باروری ذهن خلاق انسان پویا وجستجوگر را فراهم می کند و باتوجه به گسترش روزافزون علوم و فنون در زمانها و مکانهای مختلف تنها کتابخانه است که دسترسی آسان به انبوه دانش آدمی را میسر می سازد و تبادل افکار را به بار می آورد.

و هر چقدر کتابخانه های شهر استانداردتر و اصولی تر باشند، این دسترسی و جذب مخاطب، آسان تر خواهد شد.
🔺دزفول نیز دارای چندین کتابخانه است که توسط نهاد کتابخانه ها نظارت می شوند.
❓ولی آیا کسی این کتابخانه ها را می شناسد؟
❓آیا کتابخانه های شهر، استاندارد هستند؟
و آیا هر کتاب جدیدی که وارد بازار شد براحتی به این کتابخانه ها وارد می شود؟
❓اصلا در چه بازه زمانی این کتابخانه ها به روز می شوند؟
❓آیا نظارت و حمایت درستی از آنها می شود؟
؟ آیا نهادهای مسئول در معرفی و تجهیز کتابخانه ها ، درگسترش فرهنگ مطالعه و کتابخوانی ، برنامه های عملی و کاربردی داشته اند؟

همزمان با سی و سومین نمایشگاه بین اللملی کتاب که یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی کشور بوده و هر ساله در دهه ی سوم اردیبهشت ماه برگزار می شود، بدین مناسبت صبح ملت به سراغ انتشاراتی ها ، کتابفروشی ها وکتابخانه های سطح شهر رفته تا وضعیت کتاب و کتابخوانی و کتابخانه ها را مورد بررسی قرار دهد.

در تحقیقات میدانی که از کتابخانه های سطح شهر به عمل آمد مشخص شد خیلی از کتابخانه ها استاندارد لازم را دارا نیستند. بازه زمانی به روز رسانی کتاب‌ها طولانی است از طرفی جای کتاب‌های کاربردی و پرطرفدار خالی بود که دلیلش برمی گشت به فیلتر شدن کتاب‌ها، خرید کتاب‌های ارزان تر توسط نهاد و...و کرونا هم ضربه های زیادی به این بخش زده و باعث تعطیلی طولانی مدت آنها شده و گویا به جایی هم برنخورده و اعتراضی صورت نگرفته و تلاشی برای بازگشایی مجددشان نشده. بنظر می رسد بخش‌های فرهنگی همیشه در اولویت آخر قرار دارند و حمایتی از آنها نمی شود. انتشاراتی ها از عملکرد ضعیف مسئولین در حوزه نشرگفتند و از این که سراسر انتقاد دارند اما نه در مسئولین سعه ی صدری مشاهده می شود تا گوش فرا دهند و نه راهی برای رفع نواقص بلدند.
به سراغ« کتابخانه دکتر پاشا» که یکی از کتابخانه های عمومی دزفول است رفته و از متصدی این کتابخانه در مورد «نقش کتابخانه در آگاهی بخشیدن به اعضایش » می پرسیم:

🔸 خانم غزال زاده متصدی این کتابخانه در پاسخ به این پرسش می گوید : کتابخانه و متصدیان نقش پررنگی در آگاهی بخشی دارند و ما با گذاشتن برنامه های فرهنگی، شاهنامه خوانی، نقد، معرفی کتاب و اطلاع رسانی آنها به اعضا و همینطور با ایجاد قسمت‌هایی که تازه های نشر را در آن قرار می دهیم، اعضا را در معرفی برنامه ها و کتاب‌ها کمک می کنیم.

🔹ایشان، همچنین در مورد انتخاب کتاب‌ها برای ورود به کتابخانه بیان داشت:
کتابخانه ها زیر نظر نهاد کتابخانه ها اداره می شود.
خود متصدی نمی تواند کتابی را انتخاب و وارد کند. نهاد یکسری از کتاب‌ها را پیشنهاد می دهد و ما بنا بر کمبود کتابخانه، از آنها انتخاب می کنیم.
🔸او همچنین افزود؛ قبلا طرحی بنام طرح«من» بود که با توجه به نیاز مخاطب، کتاب انتخاب و به کتابخانه فرستاده می شد ولی بخاطر مشکلاتی که پیش آمد این طرح برداشته شد.

🔹متصدی کتابخانه دکترپاشا ضمن اشاره به بازبینی و بازخوانی کتبی که در کتابخانه قرار می گیرند گفت :

🔸گاهی 3،4 ماه یکبار تعدادی کتاب وارد می شود گاهی هم دیرتر. برخی از کتب خریداری و کتاب‌های اهدایی قبل از ورود به لیست کتابخانه باید ابتدا توسط کارشناس اداره‌، خوانده شده ، بازبینی شود و بعد تحویل کتابخانه داده شوند.حتی کتاب‌های خیلی معروف و کاربردی که در بازار هم هستند ممکن است اجازه ورود به کتابخانه را نداشته باشند.کتاب‌های کودک هم به این شکل. هر کتابی را نمی‌شود وارد کرد. باید توسط کارگروه و کارشناس خوانده و تایید شوند.
چند سالی است که متقاضیان استفاده و مطالعه ی کتب روانشناسی خیلی زیاد شده است اما ورود این قبیل کتب به کتابخانه منوط به یکسری بازبینی ها و تاملات است ، و این موضوع فقط شامل کتابخانه های عمومی نیست بلکه همه ی کتابخانه ها از خصوصی و مشارکتی را هم شامل می شود.زیرا همه کتابخانه ها زیر نظر نهاد کتاب و سامانه هستند.

🔹این کتابدار همچنین در مورد کتاب‌هایی که بیشترین متقاضی را دارند، گفت :

🔸بر اثر آماری که از نیازهای متقاضیان گرفتیم، بیشترین تقاضاها در زمینه کتاب‌های روانشناسی و ادبیات است، بخصوص ادبیات داستانی و رمان . که با اینکه در این حوزه بیشترین مخاطب را دارا هستیم ولی متاسفانه بیشترین کمبود کتاب را هم شاهد هستیم.

🔹خانم غزال زاده، در مورد آشنایی مردم با کتابخانه های شهر بیان داشت :

🔸متاسفانه داریم مواردی که برخی اصلا نمی دانند کتاب خانه چه جایی هست؟ آنرا با کتابفروشی اشتباه می گیرند و می آیند برای خرید کتاب.
خیلی ها نمی دانند چند کتابخانه در دزفول هست و اصلا کجا هستند؟
خیلی ها تعجب می کنند و می گویند؛ مگر کسی هنوز به کتابخانه هم می آید؟ و این جای تأسف دارد.

«کمبود بودجه»

او در مورد حمایت نهاد کتابخانه ها و خرید کتاب های کاربردی توسط نهاد نیز گفت :

🔸این که کتابخانه مستقیما مورد بازبینی و بررسی مسئولی قرار گیرد تا کنون اتفاق نیفتاده است ، اگر هم کسی مسئولیتی در این زمینه داشته و یا اینکه می توانسته و می خواسته کمک یا کار خاصی انجام دهد با نهاد ارتباط برقرار کرده .
متاسفانه قسمت فرهنگی همیشه در حاشیه است. کاش همانطور که تبلیغات خوراکی ها را بین برنامه های تلویزیون پخش می کنند یکبار هم به معرفی کتابخانه ها بپردازند.
با توجه به قیمت گران کتاب‌ها، کتابدوستان می توانند از کتابخانه استفاده کنند ولی یکی از مشکلات این هست که تمام کتاب‌های مورد نیازشان را اینجا نمی یابند که این برمی گردد به بودجه کمی که دولت در اختیار نهادها قرار می دهد.

🔹غزال زاده همچنین در مورد جستجوی اینترنتی کتاب‌ها بیان داشت:

🔸جستجوی کتابخانه و اطلاع رسانی در مورد کتاب‌های موجود در آن از طریق سامانه اینترنتی «http://Samanpl.ir»
امکان پذیر است و می توانند براحتی کتاب مورد نظر خود را در کتابخانه ها پیدا کنند.

🔸من بعنوان کتابدار به مراجعین این موضوع را می گویم اینکه وقتی به عضویت یک کتابخانه عمومی درآمدند چون همه جزو سامانه مشترک کشوری هستند، می توانند از تمام کتابخانه های عمومی کشور با همان کارت استفاده کنند و هر کتابی بخواهند به امانت بگیرند.

«راهکارهایی برای جذب کودکان به کتابخانه و کتابخوانی»

خانم غزال زاده در پاسخ به این سوال که بعنوان یک کتابدار چه روش هایی در جهت تشویق و ترغیب کودکان و نوجوانان به کتابخوانی پیشنهاد می کنید، گفت :
🔸این بستگی به خلاقیت کتابدار دارد که چه راه‌هایی را استفاده کند.
برخلاف گذشته که حتی کودکان اجازه ورود به کتابخانه را بخاطر برهم زدن نظم و سکوت انجا نداشتند الان یک بخشی بنام بخش کودک به کتابخانه ها افزوده شده و هر کتابخانه ای بنا بر امکاناتی که دارند برای این بخش برنامه ریزی می کنند. کتابخانه ما هم یک گروهی ایجاد کرده برای مادران و کودکان و با توجه به کمبود فضای کتابخانه که فقط یک سالن دارد ما معمولا پنج شنبه ها را به کودکان اختصاص می دهیم و کلاسهای قصه گویی، کاردستی، بازی با کلمات همراه با اسباب بازی دایر کردیم و بچه ها را تشویق به آمدن به کتابخانه و کتابخوانی می کنیم.
استقبال خوبی هم شده.
و فعالیت ها را در پیج اینستا می گذاریم.
و به این صورت کتاب‌های بیشتری هم در ان روز به امانت می رود.
خانم غزال زاده در مورد استقبال مردم از کتابخانه و کتابخوانی و تعداد اعضا گفت :

🔸کتابخانه ما با 300 متر زیربنا و یک سالن، 12 هزار و اندی کتاب و 810 نفر عضو دارد.
در هفته 200 یا 300 تا کتاب به امانت می رود و هر کتابخانه ای بنا به موقعیتش این آمار متغیر است.

«استاندارد نبودن کتابخانه/نبودن سالن‌های مجزا برای آقایان و بانوان»

🔷متصدی کتابخانه دکتر پاشا از لحاظ استاندارد بودن این کتابخانه در شهر گفت :

🔸نه تنها در دزفول که در کل ایران مشکلات هست و اکثرا کامل نیستند.
این کتابخانه هم استاندارد لازم را ندارد..نداشتن سالن‌های مجزا، سرویس بهداشتی مناسب، از طرفی مکان اینجا بین مغازه هاست و در خیابان شلوغی واقع شده است که سروصدای زیاد دارد.
کتابخانه قاضی و غدیر در شهر، کتابخانه های استاندارد تری هستند.

«کتابخانه ها همیشه مظلوم واقع می شوند»

او همچنین اضافه کرد :
🔸ما سالن جدا برای بانوان و آقایان نداریم برای همین باید یک روز را به بانوان و یکروز را به آقایان اختصاص دهیم. پله هایی که اینجا دارد باعث می شود افراد مسن تر نتوانند استفاده کنند. دو سه کتابخانه هستند در دزفول که از این لحاظ کامل هستند.

🔷خانم غزال زاده در آخر از اعضا دعوت به همکاری و همیاری کرد و افزود؛ ما به کمک اعضا هم نیاز داریم و از برنامه های آنها استقبال می کنیم. اینکه بعد از خواندن کتابی، جمع شوند و جلسه نقد و معرفی کتاب بگذارند.ما هم در صورت تمایل آنها آمادگی برگزاری چنین جلساتی را داریم .

گزارش :

ندا سعادتی نسب