ظریف افزود: در انگلیسی امروز شکسپیر را امروز به راحتی متوجه نمی‌شوید اما امروز رومی، سعدی، حافظ و فردوسی را بخوانید گویی به زبان امروز صحبت می کنند و این یک عامل هویتی برجسته برای ما ایرانی‌ها است. اما بیش از یک عامل هویتی برای ما، یک زبان مشترک فرهنگی است و میراث فرهنگی بسیاری از نقاط جهان تنها با شناختن این زبان شکل می گیرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ادامه داد: شما به سنگ نوشته ها و کاشی کاری های دیوارهای قهوه‌خانه‌های بوسنی نگاه کنید، دیوارهای مساجد هند و کاخ های عثمانی و در آسیای میانه را ببینید در همه جا می بینید که بدون دانستن زبان فارسی مردم از فرهنگ خودشان و از تاریخ خودشان بیگانه می شوند لذا دانستن زبان و ادبیات فارسی و آشنا بودن با فرهنگ کشورهای منطقه و آشنا بودن با تاریخ کشورهای ماست.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از شاعران، فیلسوفان و عرفا به فارسی نوشته اند سبک دهلوی در شعر فارسی از همین منطقه نشات گرفته و اینها نشان دهنده این است که این فرهنگ وابسته به سرزمین جغرافیایی نیست بلکه زبان عشق، عرفان و زبان درک است.
عضو بنیاد سعدی اظهار داست: به فرموده رهبر معظم انقلاب زبان فارسی یکی از دو زبان اسلام است و کسی اگر فارسی نداند، بسیاری از آثار اصیل اسلامی را نمی تواند، مطالعه کنند.
ظریف گفت: اگر ما مثنوی و دیوان شمس را تفسیر ملاجلال از قران کریم می دانیم،بدون دانستن فارسی فهم این حوزه غنی عرفان اسلامی غیر ممکن است و ما وظیفه داریم این میراث گرانقدر را در اختیار دیگران قرار دهیم و شما که 700 سال پیش این قند را از حافظ تحویل گرفته‌اید و به خوبی هم از آن حفاظت کرده اید کماکان می‌توانیم با این قند مشترک جهانی را شیرین کنیم.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنان خود گفت: اگر ما امروز در دنیای متمدن و به قول خودشان در دنیای تسامح، تساهل و مدارا به اندازه مولانا تسامح داشتیم و دیگری را می پذیرفتیم و به اندازه مولانا خود و دیگری را دوتا نمی پنداشتیم، به آب نگاه می کردیم- مولانا می فرماید به آب نگاه می کردیم که همه ما سایه هایی در آن آب هستیم- شاهد این اتفاقات در دنیای امروز نبودیم.
وی خاطرنشان کرد: اگر این واقعیت را که آن زمان در فرهنگ و ادبیات ما بوده و آن هم بر مبنای فهم واقعی از فرهنگ قرآنی و از دیدگاه توحیدی قرآن، رسول اکرم و اهل بیت برخاسته بود، اگر امروز ما مسلمان ها این واقعیت را با این نگرش نگاه می کردیم نه با نگرش گروه خشک مغز که از اسلام دروغی آفریدند که نه تنها برای مسلمانان شرم آور است بلکه برای سایر جهانیان هم تبدیل شده به یک نشانه عصبیت و خشونت طلبی شاهد این فجایع نبودیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: شاید تندترین عبارتی که اسلام در مورد کفار در زمان صدر اسلام بیان می کند این است که در سوره کافرون می فرماید لکم دینکم ولی دین. یعنی آنچه که غرب بعد از دوران روشنگری به عنوان تساهل و تسامح شناسایی می کند که هر کس می تواند عقیده خود را داشته باشد 14 قرن قبل رسول گرامی اسلام به کافرین اینگونه می فرماید.
وی با تاکید بر لزوم نفی بندگی و پذیرش همبستگی اسلامی در فرهنگ اسلامی گفت: این دین و مکتبی است که ما داریم. این دیدگاه با فهم و درک شعرایی است که می گوید عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست و این فرهنگ است که امروز می تواند معرف دین و نگاه ما باشد.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: تا ما درک مشترکی از این زبان نداشته باشیم با آن فرهنگ بیگانه می شویم و گرفتار عوام فریبانی می‌شویم که امروز از دین روشی برای پیشبرد اهداف کوتاه تروریستی خودشان پیدا کرده‌اند.
ظریف تصریح کرد: افراطی‌گری هیچ نسبتی با دین ندارد و شما وقتی این را می فهمید که بتوانید حافظ، سعدی، مولانا، فردوسی و رودکی بخوانید اگر بخواهید اسلام را از برخی نوشته های ابن تیمیه پیدا کنید آن اسلام اسلامی نیست که ما با آن آشنا شدیم و اسلامی نیست که عرفان و تصوف با آن آشنا شدند.
عضو بنیاد سعدی در بخش دیگری از سخنانش گفت: وقتی ما از فارسی صحبت می‌کنیم بحث شوونیستی و ناسیونالیستی نداریم، بحث عمیق فرهنگی برای فهم دین و عقاید و باورها است و ما برای فهم تاریخ مشترک مان و فهم عمق تفکرمان که به اینها نیاز داریم.
ظریف ادامه داد: این که بنیاد سعدی که بنده هم افتخار دارم عضو هیات امنای آن باشم وظیفه خود را گسترش زبان فارسی می داند اینکه استاتید گرانقدری از ایران برای آموزش زبان فارسی به کشورهای مختلف می روند و تلاش می کنند برای رسالتی است که احساس می شود برای افزایش گفت و گو و فرهنگ تساهل و تسامح و فرهنگ اسلام رحمانی و اسلامی که بر پایه تعالیم پیامبر بنا شده است و ما در این فرهنگ ما توانستیم این همه افتخار بیافرینیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: آنهایی که می خواهند ما را از عقبه فرهنگی مان جدا کنند می خواهند باعث شوند که ما نتوانیم با یکدیگر تعامل کنیم. چرا انگلیسی ها آموزش زبان فارسی را ممنوع کردند و در یک دوره ای الفبای فارسی و عربی را در کشورهای اسلامی با الفبای لاتین جایگزین کردند. این باعث شرمندگی یک مسلمان و شهروند جهان اسلام است که نتواند میراث خود را از رو بخواند.
وی تصریح کرد: استعمارگران خواستند ما را از گذشته خودمان جدا کنند تا هر دروغی را به عنوان گذشته ما به خورد ما بدهند. افراط گرایی گذشته ما نیست، تعصب مذهبی و اختلاف شیعه و سنی گذشته ما نیست. بلکه گذشته ای است که با بیگانه کردن ما از گذشته مان می خواهند به خورد ما بدهند.
عضور بنیاد سعدی گفت: انس با فرهنگ و مبانی فرهنگی ما نه فقط یک ارزش ادبی بلکه یک ضرورت روزانه و یک نیاز روزانه ما برای زندگی روز است و لذا آنهایی که به گسترش این فرهنگ کمک می‌کنند و به عمق این درک مشترک فرهنگی کمک می‌کنند.
وی ادامه داد: این افراد در واقع به ما کمک می‌کنند که خودمان را بشناسیم و با تاریخ خودمان آشنا شویم به جای تاریخ دروغی که می خواهند به ما بفروشند. ما اگر با مبانی و منابع تاریخ خودمان آشنا شویم نمی‌توانند تاریخ دروغین را به جای تاریخ واقعی به ما قالب کنند استعمارگران همیشه از این توانسته اند سوء استفاده کنند.
وی در پایان گفت: امروز ما کم کاری کردیم و من قبول دارم. امکانات ما ضعیف است دارایی های ما و بودجه بنیاد سعدی محدود است، اما آنچه باعث شده ما بر این محدودیتها غالب بیاییم همان عشقی است که به علقه های تاریخی و تمدنی داریم و این علقه ها بسیار مستحکمتر از آن است که بیگانه ها و بیگانه پرستان آنها را نابود کنند.
در این نشست صمیمی اساتید فراسی زبان بنگلادشی به بیان دیدگاه ها و نظرات و مشکلات خود در توسعه و ترویج زبان فارسی پرداختند./